Imię jego wysiłek – słów kilka o serialu Endeavour

Ostatnio dużo krytykowałam, dzisiaj będę chwalić. Endeavour to ciekawa produkcja zaproponowana w 2012 roku przez brytyjskie ITV. Serial wcale nie taki nowy, nie tylko ze względu na fakt, że w tym roku ruszył już 5 sezon, ale też dlatego, że to nie pierwszy raz kiedy słyszymy nazwisko tytułowego bohatera – Morse. Serial jest prequelem innej produkcji z 1987 roku o tytule Sprawy Inspektora Morse’a (eng. Inspector Morse). Nawiązaniem do starszej produkcji jest nie tylko fabuła opowiadająca przygody młodego Morse’a, ale również rozmaite odniesienia m.in. utwory muzyczne, które pojawiają się w obu seriach. Dla fanów Inspektora z pewnością są to smakowite kąski.  

Akcja serialu zaczyna się gdy nasz detektyw zostaje wysłany do Oxfordu by pomóc w lokalnej sprawie zaginięcia nastoletniej uczennicy. Bohater początkowo nie jest zbyt zadowolony z takiego rozwoju wypadków, bo jak się dowiadujemy, studiował on kiedyś na uczelni w Oxfordzie, ale przerwał studia. Jednak to nie niespełnione ambicje naukowe i niechęć do przypadkowych spotkań z dawnymi znajomymi są tym co odróżnia bohatera od innych funkcjonariuszy. Endeavour Morse jest wrażliwy, inteligentny, pełny pasji dla muzyki operowej oraz zaangażowania do pracy. Choć nie posiada tak żywiołowego usposobienia, jak typowi bohaterowie seriali, detektyw Morse odznacza się złożoną osobowością, co tylko sprawia, ze kreacja postaci jest jeszcze ciekawsza. Na co dzień Morse zmaga się nie tylko z rozwiązywaniem zagadek. Musi on walczyć z opinią przełożonych o bardzo pragmatycznym podejściu do zawodu. W serialu dobrze zaprezentowano uniwersalny problem otrzymywania awansów w policji, a w przypadku naszego bohatera, są one nasilone z powodu jego praworządności i braku zgody na korupcję. Jego imię, choć bohater nie lubi gdy tak się go nazywa, zdaje się podkreślać jego przykładność w pracy. „Endeavour” z języka angielskiego oznacza „wysiłek”, „dążenia”, „starania”. 

Te cechy bohatera dostrzega inspektor Thursday, starszy funkcjonariusz dbający o dom i rodzinę. Choć z pozoru Thursday mógłby się wydawać stereotypowym przedstawicielem prawa w wieku emerytalnym, wkrótce przekonujemy się, że doświadczenie w pracy policjanta jest równie ważne co zapał, którego inspektor wcale nie ma mniej niż jego młodsi koledzy. Zestawienie tych dwóch postaci pozwala nam stać się świadkami intrygującej relacji, w której przedstawiciele różnych pokoleń mogą się czegoś wzajemnie nauczyć.

Na uwagę zasługuje też format serialu. Odcinki realizowane są po 4 odcinki na sezon i trwają średnio 90 minut. Dzięki temu zdają się one być dopieszczone, a widz ma sporo czasu by nie tylko przeżywać zdarzenia wraz z bohaterami, ale także poprzez oddanie się analizie szczegółów, samemu poczuć się jak detektyw. Na początku każdego odcinka poznajemy części tajemniczych wątków, jakby rozsypanych, pozornie ze sobą niepowiązanych, wobec, których pozostaje tylko usiąść wygodnie i czekać, aż protagonista połączy je razem i da nam odpowiedzi na wszystkie pytania.

Endeavour jest na pewno ciekawym sposobem na prezentację jednostki na tle utartego systemu. W przeciwieństwie do atrakcyjnych wizji nieprzeciętnie inteligentnych detektywów w stylu Sherlocka Holmesa, których wiedza i sztuka dedukcji przewyższa biurokrację, w Endeavour podkreślona jest waga codziennych obowiązków policjanta, która wykonywana pieczołowicie może przynieść przełomowe efekty dla śledztwa. W końcu w realnym świecie, gdzie na jednego policjanta przypadają dziesiątki spraw, nie sposób funkcjonować bez notatek służbowych. W serialu możemy doszukać się też bardziej ogólnych motywów do jakich zalicza się przemianę odosobnionej jednostki. Morse, z natury samotnik,  przez kontakt z kolejnymi bohaterami serialu uczy się sztuki kompromisu oraz stopniowo otwiera na ludzi. 

Endeavour jest zdecydowanie warte uwagi. Jeżeli ktoś lubi zagadki i dobre historie z pewnością przygody Morse’a przypadną mu do gustu. Całość dopełnia sceneria oraz melancholijna atmosfera Oxfordu, co dodatkowo dodaje serii walorów.

Shaun Evans i Roger Allam jako Endeavour Morse i Fred Thursday.